Cách hạch toán hoa hồng đại lý

Học kế toán thuế tại Thanh Hoá

Hoa hồng đại lý là gì ? Và cách hạch toán loại này như thế nào ? Mời các bạn theo dõi bài viết dưới đây để biết thêm thông tin nhé !

1. Hoa hồng đại là gì?

Theo các quy định của Luật Thương mại 1997 và Luật Thương mại 2005:

Khoản 1, Điều 116quy định về hoa hồng đại lý, theo đó bên đại lý thực hiện việc mua hoặc bán hàng theo giá do bên giao đại lý quy định và nhận hoa hồng tính theo tỷ lệ phần trăm trên giá mua hoặc giá bán hàng hóa.

Điều 113xác định thù lao của đại lý là khoản tiền được trả cho bên đại lý dưới dạng hoa hồng hoặc chênh lệch giá.

Khoản 1 và Khoản 2, Điều 171quy định rằng trừ khi có thỏa thuận khác, thù lao đại lý sẽ được thanh toán dưới dạng hoa hồng hoặc chênh lệch giá so với thị trường. Nếu bên giao đại lý quy định giá mua, giá bán hàng hóa, hoặc giá dịch vụ, bên đại lý sẽ nhận hoa hồng tính theo tỷ lệ phần trăm trên các giá này.

2. Cách tính hoa hồng đại lý

Cách tính tiền hoa hồng rất đa dạng và phụ thuộc vào lĩnh vực, mô hình kinh doanh cũng như chính sách của từng doanh nghiệp. Dưới đây là các phương pháp tính tỷ lệ hoa hồng phổ biến hiện nay.

Tỷ lệ phần trăm cố định

• Công thức:Hoa hồng = Giá bán × Tỷ lệ hoa hồng

Tỷ lệ hoa hồng theo nấc thang

• Công thức:Hoa hồng = Tổng (Doanh thu ở từng mức × Tỷ lệ hoa hồng tương ứng)

Tỷ lệ hoa hồng theo dự án

• Công thức:Hoa hồng = Giá trị hợp đồng × Tỷ lệ hoa hồng

Tỷ lệ hoa hồng theo điều kiện cụ thể

• Công thức:Hoa hồng = Doanh thu đạt yêu cầu × Tỷ lệ hoa hồng

Tỷ lệ hoa hồng theo thâm niên công tác

• Công thức:Hoa hồng = Giá trị đơn hàng × Tỷ lệ hoa hồng theo thâm niên

3. Cách hạch toán hoa hồng đại lý

3.1. Hạch toán hoa hồng đại lý bên nhận hàng hóa gửi bán đúng giá

Khi nhận hàng để bán theo hình thức đại lý với mức giá cố định và hưởng hoa hồng, doanh nghiệp cần theo dõi và ghi chép chi tiết về giá trị hàng hóa nhận được trong phần thuyết minh của Báo cáo tài chính. Sau khi hàng hóa được bán, kế toán dựa vào Hoá đơn GTGT hoặc Hóa đơn bán hàng và các chứng từ liên quan để phản ánh khoản tiền phải trả cho bên giao hàng. Ghi chép hạch toán đại lý bán đúng giá hưởng hoa hồng sẽ bao gồm:

• Nợ vào các tài khoản 111, 112, 131, …
• Có vào tài khoản 331 – Phải trả cho người bán (tổng giá thanh toán).

Khi tính toán doanh thu hoa hồng đại lý được hưởng, thực hiện các bút toán sau:

• Nợ vào tài khoản 331 – Phải trả cho người bán.
• Có vào tài khoản 511 – Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ.
• Có vào tài khoản 3331 – Thuế GTGT phải nộp (nếu có).

Khi thanh toán tiền cho bên giao hàng, ghi:

• Nợ vào tài khoản 331 – Phải trả cho người bán.
• Có các tài khoản 111, 112.

3.2. Hạch toán hoa hồng đại lý bên giao hàng bán cho đại lý

Khi xuất kho hàng hóa để giao cho các đại lý, cần lập Phiếu xuất kho hàng gửi bán đại lý. Dựa trên phiếu này, ghi chép vào sổ sách như sau:

• Nợ vào tài khoản 157 – Hàng gửi đi bán.
• Có các tài khoản 155, 156.

Khi hàng hóa được bán bởi đại lý, kế toán ghi nhận:

• Nợ các tài khoản 111, 112, 131, … (theo tổng giá thanh toán).
• Có vào tài khoản 511 – Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ.
• Có tài khoản 3331 – Thuế GTGT phải nộp (33311).

Đồng thời, phản ánh giá vốn hàng bán bằng cách ghi:

• Nợ vào tài khoản 632 – Giá vốn hàng bán.
• Có tài khoản 157 – Hàng gửi đi bán.

Đối với số tiền hoa hồng phải trả cho đại lý, ghi:

• Nợ tài khoản 641 – Chi phí bán hàng (hoa hồng đại lý trước thuế GTGT).
• Nợ tài khoản 133 – Thuế GTGT được khấu trừ (1331).
• Có các tài khoản 111, 112, 131, …

3.3 Hạch toán bán hàng đại lý không đúng giá

Khi hạch toán bán hàng qua đại lý không đúng giá, cần lưu ý các bước sau:

Khi xuất kho hàng hóa để giao cho đại lý:

• Lập Phiếu xuất kho hàng gửi bán đại lý
• Ghi sổ:
  • NợTK 157 – Hàng gửi đi bán
  • CóTK 155 hoặc 156 – Hàng tồn kho

Khi hàng hóa được bán bởi đại lý:

• Lập hóa đơn GTGT hoặc hóa đơn bán hàng
• Ghi sổ:
  • NợTK 111, 112, 131 (hoặc các tài khoản liên quan) – Tổng giá thanh toán
  • CóTK 511 – Doanh thu bán hàng
  • CóTK 3331 – Thuế GTGT phải nộp (nếu có)

Phản ánh giá vốn hàng bán:

• Ghi sổ:
  • NợTK 632 – Giá vốn hàng bán
  • CóTK 157 – Hàng gửi đi bán

Khi xác định và thanh toán hoa hồng cho đại lý:

• Ghi sổ:
  • NợTK 641 – Chi phí bán hàng (hoa hồng đại lý trước thuế GTGT)
  • NợTK 133 – Thuế GTGT đầu vào (nếu có)
  • CóTK 111, 112, 131 (hoặc các tài khoản liên quan) – Số tiền hoa hồng phải trả

Khi thanh toán tiền cho bên giao hàng:

• Ghi sổ:
  • NợTK 331 – Phải trả cho người bán
  • CóTK 111, 112 – Tiền thanh toán

4. Hướng dẫn cách kê khai với doanh thu bán hàng hưởng hoa hồng

Theo Điểm a Khoản 3 Điều 1 Thông tư 119/2014/TT-BTC (sửa đổi, bổ sung điểm a Khoản 8 Điều 11 Thông tư 156/2013/TT-BTC), quy định như sau:

• Đối với hàng hóa và dịch vụ bán theo hình thức “bán đúng giá hưởng hoa hồng”, đại lý không cần kê khai thuế GTGT. Trách nhiệm kê khai thuế GTGT thuộc về bên giao hàng cho đại lý. Tuy nhiên, đại lý cần kê khai thuế GTGT đối với doanh thu hoa hồng nhận được. Đại lý phải xuất một hóa đơn cho doanh nghiệp giao hàng, ghi rõ “Hoa hồng đại lý bán đúng giá theo quy định của chủ hàng gửi bán” với thuế suất 10%.
• Đối với các hình thức đại lý khác, người nộp thuế phải kê khai thuế GTGT cho cả hàng hóa, dịch vụ bán qua đại lý và hoa hồng đại lý nhận được.

5. Phương pháp tính thuế TNCN từ hoa hồng đại lý

Việc tính thuế TNCN từ hoa hồng đại lý phụ thuộc vào hai trường hợp chính như sau:

Trường hợp 1:

Đại lý không ký hợp đồng hoặc có hợp đồng dưới 3 tháng và nhận hoa hồng từ 2 triệu đồng trở lên mỗi lần.

• Tổ chức hoặc cá nhân chi trả hoa hồng sẽ khấu trừ thuế TNCN ở mức 10% trên số tiền hoa hồng.

Trường hợp 2:

Đại lý ký hợp đồng từ 3 tháng trở lên.

• Tổ chức hoặc cá nhân chi trả thu nhập phải khấu trừ thuế theo biểu thuế lũy tiến từng phần.

Công Thức Tính Thuế TNCN Từ Tiền Hoa Hồng Đại Lý:

Số tiền thuế TNCN phải nộp = Thu nhập tính thuế (tiền hoa hồng) × Thuế suất theo bậc lũy tiến.

Trên đây là cách hạch toán hoa hồng đại lý, kế toán ATC chúc các bạn thành thạo nghiệp vụ nhé!

TRUNG TÂM ĐÀO TẠO KẾ TOÁN THỰC TẾ – TIN HỌC VĂN PHÒNG ATC

DỊCH VỤ KẾ TOÁN THUẾ ATC – THÀNH LẬP DOANH NGHIỆP ATC

Địa chỉ:

Số 01A45 Đại lộ Lê Lợi – Đông Hương – TP Thanh Hóa

( Mặt đường Đại lộ Lê Lợi, cách bưu điện tỉnh 1km về hướng Đông, hướng đi Big C)

Tel: 0948 815 368 – 0961 815 368

Nơi học kế toán thực hành chất lượng ở Thanh Hóa

Lop hoc ke toan uy tin o Thanh Hoa

Trung tâm đào tạo kế toán thực tế tại Thanh Hóa